Chrzest odradza nas i wyzwala z mocy szatana, zanurza w śmierć Chrystusa, obmywa nas w Jego Krwi, tak że umarli grzechowi zmartwychwstaniemy do nowego życia. Lecz wypędzony szatan powraca do ataku wraz z siedmioma innymi, mocniejszymi; chce znów odzyskać swoją dawną siedzibę. I zdarza się, że atak się udaje, a nowy stan duszy jest gorszy od poprzedniego. Pozostaje jednak ze Chrztu owo znamię pierwszej miłości i źródło, gotowe wytrysnąć, gdy tylko usunie się zaporę.

Powrót do Ojca

Ratunkiem naszym po Chrzcie jest sakrament Pokuty. Dzięki pokucie powracamy do Ojca, który czeka na swego syna marnotrawnego. Powracamy do Chrystusa, lekarza naszych dusz. Nie przyszedł On dla zdrowych, ale dla chorych. Przyszedł, aby odszukać i zbawić, co było zgubione, podobny do Pasterza przynoszącego z miłością na swych barkach zgubioną owieczkę. A w niebie więcej jest radości wśród Aniołów Bożych z jednego grzesznika, który czyni pokutę, niż z dziewięćdziesięciu dziewięciu sprawiedliwych, którzy nie potrzebują pokuty.

Przebaczenie

W sakramencie Pokuty Chrystus przywraca chrześcijanom nadprzyrodzone życie, które utracili przez grzech śmiertelny i odpuszcza karę wieczną. Tym, którzy ustrzegli się grzechu śmiertelnego, Bóg odpuszcza grzechy powszednie i umacnia ich w cnotach. Wszyscy otrzymują pomoc Bożą do poprawy. Dobrze jest przystępować do sakramentu Pokuty w regularnych odstępach czasu.

Znak sakramentalny

Sakrament Pokuty jest ustanowiony na wzór sądu. Sędzią jest spowiednik, oskarżycielem, oskarżonym i świadkiem jest grzesznik. Znak sakramentalny stanowi wyznanie grzechów i słowa rozgrzeszenia. Jeżeli penitent nie żałuje za grzechy albo nie chce się z nich poprawić, albo też nie wyznaje wszystkich grzechów śmiertelnych, sakrament jest nieważny, a człowiek nadużywający go w ten sposób, ciężko grzeszy.

Szafarz Sakramentu Pokuty

Szafarzem sakramentu Pokuty jest kapłan, który prócz święceń otrzymał od biskupa władzę spowiadania. Władza ta jest zwykle ograniczona do terenu diecezji. Poza jej granicami kapłan potrzebuje nowego upoważnienia. Rozgrzeszenie niektórych grzechów i zwolnienie od kar kościelnych zastrzeżone jest biskupowi lub Ojcu świętemu.

Odpusty

Odpust jest to darowanie przez Boga kary doczesnej za grzechy już odpuszczone co do winy. Przez odpust darowuje Kościół tę karę w taki sposób, że żywym przez zwolnienie, a umarłym przez wstawiennictwo przydziela nieskończone zadośćuczynienia Jezusa Chrystusa i nieprzebrane zadośćuczynienia Najświętszej Maryi Panny oraz świętych, stanowiące skarb duchowy Kościoła.
Odpusty są dwojakie: zupełne, czyli odpuszczenie całej kary doczesnej za grzechy, i cząstkowe, czyli odpuszczenie tylko części doczesnej kary za grzechy.
Jaką część kary doczesnej odpuszcza, Kościół określa według miary publicznych pokut, które stosowano w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Odpust 3 lat oznacza, że temu, kto go zyskuje, odpuszcza się tyle z zasłużonej kary doczesnej, ile byłby odpokutował pełniąc przez trzy lata surową pokutę według dawnego zwyczaju Kościoła.
Aby ktoś mógł zyskać dla siebie odpusty, trzeba: aby był ochrzczony i nieekskomunikowany; miał przynajmniej ogólną intencję ich dostąpienia; należycie wypełnił przypisane warunki; był w stanie łaski, przynajmniej na końcu przepisanych warunków i nie był przywiązany do żadnego grzechu powszedniego, gdy idzie o uzyskanie odpustu zupełnego.
Zwykłe warunki odpustu zupełnego obejmują przystąpienie do spowiedzi i Komunii św., nawiedzenie kościoła i modlitwę w intencji Ojca św.
Kto nie może zyskać danego odpustu zupełnego, może go jednak dostąpić cząstkowo zależnie od warunków, które posiada.
W szczególności co do odpustów zupełnych należy odróżnić te, których można dostąpić tylko raz na dzień lub raz w miesiącu, i te, których można dostąpić, ilekroć spełniamy odpowiednie warunki (toties quoties).
Spowiedź wymaganą dla niektórych odpustów można odbyć kila dni przed lub po wykonaniu praktyk przypisanych do danego odpustu (oczywiście w granicach rozsądku; tzn. taką granicą może być tydzień). Komunię zaś można przyjąć bezpośrednio przed lub w czasie najbliższym po wykonaniu tych praktyk. Ponadto osoby, które zwykle spowiadają się dwa razy na miesiąc i co dzień lub prawie co dzień przystępują do Komunii św., nie są obowiązane dodatkowo się spowiadać (o ile nie zgrzeszyły), by uzyskać odpusty.